Yanlış Çeviri
Yanlış çevirinin şirketiniz için riskleri nelerdir?
Çeviri, iş dünyasında, yabancı çalışanlarla ve hedefiniz olan tüketicilerle ilişkilerinizde önemli bir rol oynar. Yanlış çeviri yaparsanız, kendinizi geri dönüşü olmayan sonuçlara yol açabilecek risklere maruz bırakırsınız.
1. Yanlış çeviri işinize mal olabilir.
Bir markayı bir veya daha fazla yabancı ülkeye ihraç etmek, dikkatli bir hazırlık gerektiren zorlu bir iştir. Kültür ülkeden ülkeye farklılık gösterir ve reklam mesajlarının yorumlanması da bu kültüre bağlı olarak değişebilir.
Fransızca bir reklamı basitçe tercüme ederseniz, iletişim sorunları yaşama riskiyle karşı karşıya kalırsınız. Ürünleriniz dışlanabilir ve yanlış çeviri nedeniyle bu pazarı kaybedersiniz.
Bir marka veya ürünü yabancı bir ülkede başarılı bir şekilde tanıtımını yapmak için yerel kültüre aşina olmanız gerekir. Reklamlar aracılığıyla iletilen mesajlarınız ticari hedeflerinize ulaşmanızı sağlamalıdır.
Örneğin 1980’lerde KFC, sloganının yanlış çevrilmesi nedeniyle Çin pazarına girmekte neredeyse başarısız oluyordu. “Parmak ısırtan lezzet” (Finger linckin’ good) sloganı, “kendi parmaklarınızı yiyin” olarak çevrilmişti. Ancak neyse ki, şirket bunu telafi etmeyi başardı ve sonunda piyasayı ele geçirdi. Ford o kadar şanslı değildi. Çünkü Ford Pinto’nun reklamları kötüydü ve Brezilya’daki satışlarını frenledi.
2. Yanlış çeviri nedeniyle sözleşme veya müşteri kaybedebilirsiniz.
Kötü bir çeviri size bir sözleşmeye veya yurtdışındaki birçok müşteriye mal olabilir. Bir markayı veya ürünü sunmadan önce araştırma yapmak çok önemlidir. Örneğin, Amerikan bebek maması markası Gerber, ürünleriyle Fransız piyasasını elde etmeye çalıştı.
Ancak markanın ismi önemli bir müşteri kaybına yol açtı. “Gerber” kelimesi Fransızca’da “kusmak” anlamına gelmektedir. Çevirinin önemi göz önünde bulundurulmamıştı.
Yanlış çeviri, bir şirketin itibarına zarar verebilecek ve yeni sözleşmelerin imzalanmasını engelleyebilecek krizlere neden olabilir. Bu nedenle, hedef dile mükemmel şekilde hakim nitelikli profesyonellerle çalışmak önemlidir.
3. Yanlış çevirinin hukuki sonuçları
Kötü bir çeviri çalışanlara veya müşterilere maddi veya fiziksel zarar verirse, şirketiniz mahkemeye verilme riskiyle karşı karşıya kalır. Örneğin, bir ürün etiketi yanlış çevrilmişse, tüketiciler bunu anlamayabilir.
Çeviride bir hata veya ihmal zarara yol açarsa, bunu yaşayan mağdurlar şirketinizi mahkemeye verebilir. Bu durum çok yüksek cezalara ve telafisi zor olan kötü bir itibara neden olabilir.
Örneğin, 2016 yılında Çek Cumhuriyeti’nde bir ürün, ‘Çikolata Tozu’ teriminin yanlış çevirisi nedeniyle büyük bir süpermarket zincirinin raflarından geri çekilmiştir. Çeviri dilsel açıdan doğru olsa bile, ülkede geçerli olan yönetmeliklere uygun değildi.
Dava daha da ileri gitti çünkü yinelenen bir sorunu ortaya çıkardı. Etiketlerin sıklıkla yanlış çevrilmesi. Bu nedenle Avrupa Birliği Adalet Divanı davaya müdahil oldu.
4. Yanlış çeviri sebebiyle tüketicilerin tehlikeye atılması
Bilimsel bir belgenin, bir ilaç prospektüsünün, tıbbi bir kaydın ya da bir veya daha fazla kişinin sağlığı veya refahı ile ilgili herhangi bir belgenin yanlış tercüme edilmesi, bu kişilerin hayatlarını riske atabilir. Örneğin, bir doktorun teşhisi yanlış tercüme edilirse, ilgilenen uzmanlar uygun olmayan yöntemler veya ürünler kullanabilir. Hastanın durumu kötüleşebilir.
İlaç prospektüsleri söz konusu olduğunda, doz hataları başka rahatsızlıklara yol açabilir.
Bir kişi yurtdışında tıbbi tedavi görmek istediğinde sağlık kayıtlarının tıp jargonuna aşina olan uzman bir tercüman tarafından tercüme edilmesi gerekir. Bazı kısaltmaların farklı anlamları olabilir.
Bazı çevirmenler size eşlik etmek için dil becerilerine ve belirli bir alanda uzmanlığa sahiptir. Diğerleri ise çevirilerini kontrol etmek için nitelikli profesyonellerle çalışır. Bu kontroller, çeviride kazaları önlemek için çevrilen belgelerin güvenilirliğini sağlar.
Yanlış çevirinin bireyler üzerindeki etkisi nedir?
İnsanlar medeni durumları, tutkuları, sağlıkları, refahları ve aynı zamanda faaliyetleri için çeviri hizmetlerini kullanabilirler. Doğum belgeleri, evlilik sözleşmeleri, boşanma kararları, vasiyetler gibi önemli belgelerde yanlış çeviri yapıldığında ciddi sonuçlar ortaya çıkabilir.
Kişi, hem zaman hem de para kaybına neden olan fakat gerekli bir adım olan düzeltme talebinde bulunmakla yükümlüdür. Bu sıkıntılardan kaçınmak için, tercüme edilecek belgeleri nitelikli ve sertifikalı profesyonellerin eline bırakmak çok önemlidir.
Yanlış çeviri sağlık hizmetleri dünyasında hiç de iyi bir şey değildir. Yurt dışında tedaviye ihtiyacınız varsa, sağlık kayıtlarınızı tercüme ettirmeniz gerekir. Hem kaynak hem de hedef dile hakim uzman bir çevirmen seçmeniz şiddetle tavsiye edilir. Ayrıca, sizi tedavi eden tıbbi ekibin anlamasını kolaylaştıracak doğru bir çeviri sunabilmek için tıbbi alanda derinlemesine bilgi sahibi olmalıdır.
Yanlış çeviri, profesyonel kariyeriniz üzerinde de olumsuz bir etkiye sahip olabilir. Yurtdışında veya yabancı bir şirkette çalışmak istiyorsanız, özgeçmişinizi, ön yazınızı ve başvurunuzun çevirisinin yapılması gerekir. Çevirinin kalitesi, yöneticilerin dikkatini çekmenize yardımcı olur.
5 Yanlış çeviri örneği
1. Hiroşima ve Nagazaki bombalamalarının kökeninde yanlış çeviri vardır.
Bu şüphesiz en ciddi çeviri hatalarından biridir. “Yorum yapmaktan kaçınmak” anlamına gelen “Mokatsu” kelimesi o dönemde medya tarafından yanlış tercüme edildi. Müttefikler bu nedenle Japon Başbakanının ültimatomlarını görmezden geldiği veya reddettiğini düşünerek yanlış yorumladılar. Bu nedenle 6 ve 9 Ağustos 1945 tarihlerinde Hiroşima ve Nagazaki’ye atom bombaları atıldı.
2. Bizi Mars’ta yaşam olduğuna inandıran yanlış çeviri
İtalyan astronotlar Kızıl Gezegen’in yüzeyinde fark ettikleri olukları tanımlamak için “canali” terimini kullandılar. Bu kelimenin çevirisi “kanallar”dır.
Bunun üzerine birçok gökbilimci Mars’ta bir yaşam formu olabileceğine dair sayısız teori geliştirdi. Daha sonra, teknoloji geliştikçe, Mars yüzeyindeki bu sözde kanalların bir ışık ve gölge oyunundan başka bir şey olmadığı ortaya çıktı.
3. Yanlış çeviri için 71 milyon tazminat
Bir hastaya yanlış teşhis konulmasının ardından, yanlış tedavi nedeniyle 71 milyon dolar tazminat ödenmesine karar verildi. Florida’daki bir hastanede, genç adamın ailesi doktorlara onun sarhoş olduğunu ya da zehirlendiğini söylediler.
Ancak kullandıkları İspanyolca terim olan “intoxicado” yanlış tercüme edildi. Doktorlar daha sonra aşırı doz için tedavi reçetesi yazdılar. Aslında uyuşturucu bağımlılığı anlamına gelen terim “toxico”dur. Ne yazık ki, beyin kanamasının ardından genç adam felç oldu.
4. Yanlış çeviri diplomatik sorunlara yol açabilir
1830’larda Fransa ve ABD arasındaki diplomatik müzakereler sırasında Fransız yetkililer Başkan Jackson’a şu mesajı gönderdi: “Fransız hükümeti talep ediyor ki…”.
“Fransız Hükümeti talep ediyor ki…” çevirisi nedeniyle, bu çeviri hatası düzeltilmeden önce gerginlik olması aşikârdı.
5. 10 milyon dolarlık kayba neden olan yanlış bir çeviri
HSBC Bank 2009 yılında bir çeviri hatasının kurbanı oldu. “Hiçbir şeyi varsaymayın” anlamına gelen “Assume Nothing” sloganı diğer ülkelerde “Do nothing” olarak, yani “Hiçbir şey yapmayın” olarak yanlış çevrildi.
Finans kuruluşu, yeni bir reklam kampanyasıyla bu hatayı düzeltmek için 10 milyon dolar harcamak zorunda kaldı.
Yanlış çeviri mağduru olmamak için profesyonellerin buluştuğu Tüm Çevirmenler ve Çeviri İşletmeleri Derneği üyesi Ankara Çeviri Bürosu ile iletişime geçerek çeviri ihtiyaçlarınızı karşılayabilirsiniz.